Decubitus of doorligwonden kunnen erg pijnlijk en gevaarlijk zijn. Ze komen het vaakst voor bij mensen die in een rolstoel zitten of patiënten die bedlegerig zijn. Het is van groot belang om decubitus snel op te sporen en te behandelen om verdere infecties te voorkomen. Hoe valt decubitus te herkennen en voorkomen? In dit artikel leest u erover en krijgt u een overzicht van enkele hulpmiddelen die decubitus tegengaan en de genezing bevorderen.
Wat is decubitus?
Decubitus (ook wel doorligwonden of doorzitwonden genoemd) zijn verwondingen aan de huid en het onderliggende weefsel als gevolg van langdurige druk op de huid. Dit treedt meestal op bij de hielen, heup, rug, armen, het hoofd of de knieën. De huid die aan decubitus lijdt, is vaak rood, roze, paars of in erge gevallen zelfs zwart van kleur.
Langdurige druk op de huid
Bij decubitus wordt er langdurig druk op een specifiek punt op de huid uitgeoefend zodat de huid en de bloedvaten in de huid worden samengedrukt. Op die manier krijgen de huidlagen niet meer voldoende zuurstof en voedingstoffen waardoor de cellen in en later dus ook de huid, gaan afsterven.
Wat zijn risicofactoren voor decubitus?
Decubitus komt het meest voor op de hiel, heup, rug of zelfs het hoofd en de knieën. Ze kunnen ook voorkomen op andere delen van het lichaam die minder spieren of vet hebben.
Decubitus of doorligwonden komen het meest voor bij mensen die meerdere uren per dag aan een (rol) stoel zijn gebonden, mensen die een operatie hebben ondergaan, mensen die bedlegerig zijn, mensen met problemen met de bloedsomloop (zoals hartfalen) en bij mensen met incontinentieproblemen.
Is er decubitus vastgesteld door een medisch professional? Dan is het erg belangrijk direct te handelen gezien decubitus een grote kans heeft om geïnfecteerd te worden. Daarnaast is het risico op gevaarlijke secundaire huidinfecties zoals cellulitis erg groot.
Decubitus herkennen
Decubitus kan er in eerste instantie uitzien als een kleine blauwe plek, of zelfs enkele ontstoken bloedvaten onder de huid. Op die manier kan het erg moeilijk zijn om de correcte diagnose van decubitus vast te stellen. Andere keren is decubitus juist erg duidelijk te identificeren door de rode, roze of blauwe kleur. Het verschilt dus enorm per patiënt en per situatie.
Decubitus kan diep of oppervlakkig lijken. Dit zal afhangen van de hoeveelheid beschadigd huidweefsel. Decubitus kan ontwikkelen tot een open wond die dan later geïnfecteerd kan worden. Dit dient natuurlijk te allen tijde worden voorkomen.
Inspecteren
Bij het inspecteren van decubitus kijkt u het best naar drukpunten waar de huid gezwollen lijkt. Controleer de huid daarnaast ook op roodheid en warmte. Vaak lijkt het wel alsof de huid werd gewreven met een ruwe doek. Vraag natuurlijk ook aan de patiënt waar de huid pijn doet bij aanraking.
Eerste tekenen van decubitus
De eerste tekenen van doorligwonden zijn veranderingen in huidskleur en geur en textuur van de huid. In later stadia kan decubitus eruitzien als een zweer. De zweer heeft vaak een onregelmatige rand en is rood met een geel of bruinwit centrum. De zweer kan ook blaren krijgen en gemakkelijk bloeden.
Welke categorieën decubitus zijn er?
De wetenschappelijke vereniging van huisartsen, het NHG, spreekt over vier graden van decubitus:
Graad 1
Dit zijn oppervlakkige wonden die eruitzien als ondiepe schaafwonden. Een patiënt heeft de meeste kans om dit type decubitus te ontwikkelen bij een erg hoog lichaamsgewicht of juist een erg laag lichaamsgewicht en bij een laag activiteitsniveau.
Graad 2
Decubitus is nu doorgegroeid naar diepere lagen van de huid. Dit gaat gepaard met extra ongemak voor de patiënt.
Graad 3
Dit zijn wonden die diep genoeg zijn om onderliggende weefsels, bloedvaten en botten aan te tasten. Deze kunnen hechtingen en een tetanusinjectie vereisen, of soms een serieuzere medische behandeling.
Graad 4
Dit is de ergste soort wond. Een ernstige vorm van decubitus vereist vaak meerdere hechtingen en speciale aandacht van de arts. Deze wonden zijn meestal groter dan 7 centimeter.
Hoe valt decubitus te voorkomen?
Om decubitus te voorkomen moet u ervoor zorgen dat u de patiënt te allen tijde in een goede positie zit of ligt. Het is belangrijk om de persoon om de twee uur te draaien of verplaatsen – vaker indien nodig. Artsen adviseren een patiënt om losse kleding te dragen en geen schurende bewegingen te maken, waardoor de huid beschadigd raakt. Daarnaast zijn er diverse anti decubitus hulpmiddelen voor zowel zittende als liggende patiënten.
zittende patiënten
Er zijn goede hulpmiddelen die decubitus bij zittende patiënten tegengaan. Bos Medical International heeft een breed assortiment aan stevige zitkussens tegen het doorzitten. Een antidecubituskussen is een kussen dat is aangepast aan de drukbehandelingsgraad en het gewicht van de patiënt. Deze kussens worden het meest gebruikt in de rolstoel en bestaan uit lucht, foam, gel of gel-air. Met deze producten wordt een goede ontlasting en ondersteuning geboden aan verschillende typen gebruikers met verschillende drukverlagende behoeften.
liggende patiënten
Ook voor liggende patiënten zijn er goede antidecubitus hulpmiddelen. Dit soort antidecubitus matras of AD-matras is een drukverlagend matras dat de kans op decubitus en doorligwonden aanzienlijk vermindert. Deze matrassen zijn beschikbaar in verschillende maten, varianten en materialen zoals foam en met luchttoevoer. De verschillende matrassen zijn daarbij ook te combineren met hoogwaardige pompen zodat de hardheid van de matras makkelijk aan te passen is aan de wensen en behoeften van de patiënt.
Conclusie – Decubitus herkennen en voorkomen
Dit artikel schetst een beeld hoe u decubitus herkent en kunt voorkomen. De gevolgen van decubitus wonden worden vaak onderschat. Bij het niet tijdig en kundig ingrijpen, kan er een levensbedreigende situatie ontstaan. Wilt u meer informatie over producten of prijzen uit het aanbod van onze antidecubitus hulpmiddelen? We helpen u graag en stellen graag een offerte voor antidecubitus producten voor u samen. U kunt ons uiteraard ook bellen (+31135186244) of e-mailen via info@bosmedicalinternational.nl.